Do grupy chorób łojotokowych zalicza się trądzik pospolity, trądzik różowaty, łojotokowe zapalenie skóry oraz łupież łojotokowy. Mimo że każde z wyżej wymienionych schorzeń cechuje się odmienną morfologią zmian skórnych oraz innym przebiegiem, zalicza się je do jednej grupy ze względu na to, iż podstawą w każdej z nich jest zaburzenie produkcji łoju przez gruczoły łojowe. Główną lokalizacją wykwitów skórnych są odsłonięte części ciała, czyli twarz, ramiona oraz dekolt, co może wpływać na obniżenie komfortu życia chorych osób.
Najczęstszą chorobą łojotokową jest trądzik pospolity
Trądzik pospolity jest problemem powszechnie znanym i często może być przyczyną stresu psychicznego, powodującego chociażby obniżenie samopoczucia lub samooceny. Dotyka głównie osób młodych w okresie pokwitania, ale obecnie obserwuje się również chorych w wieku średnim. Charakterystycznymi zmianami skórnymi są tu zaskórniki, grudki, krostki, cysty, a główną istotą jest zwiększone wydzielanie łoju oraz nadmierne rogowacenie komórek w obrębie ujścia przydatków. Wymienione wykwity lokalizują się głównie na twarzy, plecach oraz klatce piersiowej, czyli tam, gdzie zagęszczenie gruczołów łojowych jest największe. Chorobę rozpoznaje się na podstawie dokładnie zebranego wywiadu oraz występujących objawów klinicznych i dodatkowych badań diagnostycznych. Istnieje powiązanie między wystąpieniem trądziku a różnymi chorobami endokrynologicznymi, takimi jak choroba Cushinga lub zespół policystycznych jajników (PCOS).
Leczenie trądziku pospolitego
W leczeniu trądziku pospolitego stosowane są głównie retinoidy, które poprzez działanie regulujące odnowy komórek powodują złuszczenie zrogowaciałych komórek. Pomagają one również w gojeniu się ran i zmniejszeniu stanu zapalnego skóry. Retinoidy można stosować w postaci kremów oraz tabletek. Niestety, ich stosowanie jest obarczone wieloma skutkami ubocznymi, takimi jak: świąd, zapalenie skóry, nadmierna suchość, miejscowe złuszczanie naskórka oraz nadwrażliwość skóry. W przypadku przyjmowania postaci doustnej leczenie wymaga jednoczasowego przyjmowania doustnej antykoncepcji, gdyż mają one działanie teratogenne. Bezpieczniejszym lekiem stosowanym w leczeniu trądziku jest kwas azelainowy, który wykazuje podobne właściwości do retinoidów. W leczeniu trądziku stosuje się również antybiotykoterapię, lecz często jest ona długotrwała i obarczona ryzykiem wyidukowania oporności bakterii na podawane antybiotyki.
Choroby związane z trądzikiem pospolitym
W przebiegu trądziku pospolitego może dojść do rozwinięcia zapalenia mieszków włosowych skóry głowy, które mogą manifestować się na wiele sposobów. Takie zmiany mogą prowadzić do bliznowacenia skóry, a nawet do jej zaniku. Często pierwszymi objawami zapalenia są „guzki”, z których sączy się ropa. Zmiany te lokalizują się w obrębie karku i występują głównie u mężczyzn. Zapalenie mieszków włosowych skóry głowy, towarzyszące trądzikowi pospolitemu, leczymy podobnie jak główną chorobę. Stosuje się tutaj retinoidy oraz antybiotyki.