Mamy pogodową huśtawkę, raz jesień, raz zimę, i… coraz więcej chorych. Przychodnie pełne są zakatarzonych i kaszlących ludzi. Razem z gorączką to najbardziej uciążliwe objawy infekcji górnych dróg oddechowych. Czy można im zapobiec?
Infekcje górnych dróg oddechowych, jeżeli nie są zbyt częste, nie są niczym niepokojącym. W okresie zwiększonej zachorowalności, gdy jesteśmy atakowani przez wirusy wystarczy jedna nieprzespana noc, stres, nadmiar obowiązków, wychłodzenie organizmu, by się rozchorować. Pierwszym objawem infekcji bardzo często jest katar, po nim pojawia się gorączka i kaszel.
Nie bagatelizuj kataru!
Katar to zwykle zatkany nos, łzawiące oczy, spływającą do gardła wydzielina. Jest nieprzyjemny, ale często bywa bagatelizowany. Wśród Polaków wciąż pokutuje przekonanie, że katar po prostu trzeba przeczekać. I nieważne, czy jest leczony, czy nie, trwa średnio tydzień. Specjaliści przestrzegają przed takim podejściem. Nieleczony lub niewłaściwe leczony katar może prowadzić do poważnych dolegliwości, takich jak zapalenie zatok.
Katar zwykle ma łagodny przebieg, męczące uczucie zatkanego nosa, występujące na początku infekcji, mija po kilku dniach, gdy wydzielina z nosa staje się gęsta i lepka.
Katar mogą wywoływać zarówno bakterie, wirusy, jak i alergeny. W zdecydowanej większości przypadków, około 80 proc., czynnikami sprawczymi nieżytu nosa są wirusy.
Warto wiedzieć: do alergenów wywołujących katar należą m.in. pyłki roślin, traw, roztocze kurzu domowego. Katar towarzyszący przeziębieniu różni się od kataru siennego przede wszystkim czynnikiem wywołującym. Przebieg bywa bardzo podobny. Jest to spowodowane tym, że zarówno wirusy, jak i alergeny prowadzą do powstania procesu zapalnego, który objawia się w ten sam sposób: obrzękiem błony śluzowej nosa i produkcją nadmiernej ilości wydzieliny.
Katar powinien być leczony głównie dlatego, że przez to uchroni chorego przed powikłaniami. Infekcje dróg oddechowych bardzo łatwo się rozprzestrzeniają, np. z jamy nosowo-gardłowej przenoszą się do zatok przynosowych czy oskrzeli. Nierzadko katarowi towarzyszy kaszel. Dlaczego?
Kaszel to nie choroba, ale jej objaw
Kaszel jest reakcją obronną organizmu, chroniącą przed przedostaniem się do układu oddechowego nadmiernej ilości śluzu. Różne czynniki mogą go wywoływać, najczęstszą jest jednak przeziębienie, zapalenie oskrzeli lub zapalenie krtani. Dochodzi do podrażnienia gardła spływającą wydzieliną. Dopiero po kilku dniach trwania choroby chory zaczyna odkrztuszać. Etap, w którym nie ma odkrztuszania wydzieliny określa się mianem kaszlu suchego. Jest bardzo męczący, powstaje lub nasila się po położeniu do łóżka i rozgrzaniu się. Kaszel nie jest chorobą, a jedynie objawem zmian, które toczą się w układzie oddechowym człowieka. Gdy dłużej się utrzymuje, trzeba iść od lekarza. Jego przyczyna może być inna niż zwykłe przeziębienie. Lekarzom w znalezieniu tej przyczyny pomagają badania diagnostyczne np. zdjęcie rentgenowskie płuc, badanie wydzielin, krwi lub badanie wydolności płuc.
Sposób leczenia kaszlu zależy od jego przyczyn. Przy zwykłym przeziębieniu z silnym kaszlem lekarz przepisze leki zmniejszające podrażnienie gardła. W przeziębieniach ulgę odczuwa się wtedy, gdy kaszel suchy zmienia się w mokry z odkrztuszaniem wydzieliny. By to osiągnąć warto stosować syropy wykrztuśne po 1 łyżce stołowej. Ostatnia dawka leku wykrztuśnego powinna być podawana około godziny 16.00, nigdy na noc, by rzadka wydzielina nie wywoływała kaszlu podczas snu.
Stosować można nacierania rozgrzewające klatkę piersiową spirytusem kamforowym, salicylowym lub mrówkowym, środki napotne, np. napar z kwiatu lipowego, czarnego bzu lub aspirynę bądź paracetamol. W lekkim kaszlu mogą pomóc cukierki przeciwkaszlowe lub herbata słodzona miodem, a także zwykłe cukierki. Przy stwierdzeniu chorób bakteryjnych, jak zapalenie gardła lub krtani konieczny będzie antybiotyk.
