Rwa kulszowa to ostry zespół bólowy w okolicy lędźwiowej, promieniujący do pośladka oraz do kończyny dolnej. Ból jest spowodowany podrażnieniem lub zapaleniem nerwu kulszowego. To największy nerw w ciele człowieka powstający z połączenia kilku korzeni, które wychodzą z kręgosłupa i łączą się w jeden duży nerw biegnący wzdłuż nogi. To dlatego dolegliwości odczuwamy w kończynie dolnej choć są spowodowane zmianami w kręgosłupie.
Objawy rwy kulszowej
Objawem rwy kulszowej jest nagły, ostry i piekący ból, który występuje najczęściej po podniesieniu ciężkiego przedmiotu lub nagłym skręceniu tułowia. Rozpoczyna się zwykle w okolicy lędźwiowej i promieniuje wzdłuż nerwu kulszowego przez pośladek w kierunku uda i podudzia czasem aż do stopy.
Ból nasila się przy najmniejszym ruchu, napięciu mięśni, zgięciu głowy, kaszlu czy kichnięciu. Niekiedy uniemożliwia choremu nawet obracanie się w łóżku. W nasilonym stadium choroby mogą występować objawy uszkodzenia korzeni nerwowych: osłabienie czucia oraz osłabienie siły mięśni podudzia i stopy.
Przyczyny rwy kulszowej
Najczęstszą przyczyną dolegliwości bólowych jest uszkodzenie krążków międzykręgowych (dyskopatia). Znajdujące się w krążku galaretowate jądro miażdżyste uwypukla się i uciska na korzenie rdzeniowe wchodzące w skład nerwu kulszowego. Najczęściej do wypadnięcia dysku (przepuklina dysku) dochodzi między 4 a 5 kręgiem lędźwiowym (L4 – L5) oraz na poziomie L5 – S1.
Rwa kulszowa może być też wynikiem zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa i stawów międzykręgowych, choroby reumatycznej, nowotworu lub ciąży. Zdarza się, że przyczyną bólu jest oziębienie okolicy krzyżowo-lędźwiowej. U osób młodych dolegliwości mogą być wynikiem wad postawy, dużych przeciążeń kręgosłupa lub urazów.
Diagnostyka
Aby skutecznie wyleczyć rwę kulszową należy zdiagnozować jej przyczynę. Najczęściej w pierwszej kolejności specjalista zleca wykonanie zdjęcie RTG, ale najpełniejszy obraz zmian daje tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny.
Rwa kulszowa – leczenie
Najlepszym sposobem na zmniejszenie bólu jest znalezienie pozycji, która odciąży uciskany nerw. W tym wypadku nie ma reguły. Jednym pomaga leżenie, najczęściej z nogami zgiętymi w stawach biodrowych i kolanowych pod kątem prostym. Inni wolą chodzić, lub stać, oszczędzając bolącą nogę. Zabiegiem łagodzącym dolegliwości może być także chłodzenie bolącego miejsca, np woreczkiem z lodem, ale niektórym osobom ulgę przynosi nagrzewanie chorej okolicy, np borowiną. Jeśli w ciągu 24 godzin ból się nie zmniejszy, trzeba skontaktować się z lekarzem.
W zdecydowanej większości przypadków rwy kulszowej, by pozbyć się dolegliwości bólowych, wystarczy odpoczynek i leczenie farmakologiczne. Lekarz zwykle przepisuje środki przeciwbólowe, przeciwzapalne i leki rozluźniające mięśnie Po ustąpieniu objawów choroby niezbędna jest rehabilitacja i fizykoterapia oraz wykonywanie ćwiczeń fizycznych zaleconych przez specjalistę.
Jeśli ból często wraca, leczenie zachowawcze nie pomaga, a dolegliwości się nasilają, konieczna jest operacja.
Profilaktyka
By zapobiec bólom kręgosłupa trzeba wyrobić w sobie nawyki prawidłowego chodzenia, siedzenia, spania czy uprawiania sportu.
Najważniejsze jest wzmocnienie gorsetu mięśniowego czyli mięśni brzucha i grzbietu, które utrzymują nasz kręgosłup w prawidłowej pozycji i zabezpieczają go przed urazami. Najzdrowsze dla kręgosłupa jest pływanie, a także jazda na rowerze.
Każdą pracę i ćwiczenia fizyczne trzeba wykonywać tak, by nie przeciążać kręgosłupa. Zatem po ciężkie przedmioty kucamy, a nie schylamy się i podnosimy je powoli. Pranie czy mycie głowy nad wanną wykonujemy w pozycji klęczącej (nie wolno się pochylać na prostych nogach). Podobnie w przypadku prac w ogrodzie. Wykonując pracę siedzącą przy biurku, co godzinę robimy przerwę na krótką gimnastykę. Podobnie podczas długiej jazdy samochodem. Przy chodzeniu czy siedzeniu nie garbimy się i wciągamy brzuch.
W zapobieganiu chorobie ważne są także; unikanie stresu, używek oraz zdrowa dieta.
Bibliografia
- Rwa kulszowa
