Osoby zmagające się z problemem przewlekłych wzdęć próbują szukać przyczyn swoich dolegliwości. Kiedy zmiana diety i zwiększona aktywność fizyczna nie przynoszą szybkiego i skutecznego rezultatu, pora na przyjrzenie się pracy przewodu pokarmowego. Do chorobowych przyczyn wzdęć należy SIBO. Co stoi za tym tajemniczym skrótem? Jak wygląda leczenie SIBO i jego objawów? Sprawdź!
Co to jest SIBO?
SIBO (ang. Small Intestinal Bacterial Overgrowth) to przerost bakteryjny jelita cienkiego. W warunkach naturalnych w jelicie cienkim występuje niewielka ilość bakterii, które natomiast licznie zasiedlają jelito grube. Zwiększona kolonizacja bakteryjna jelita cienkiego może prowadzić do nieprzyjemnych objawów brzusznych, zaburzeń trawienia i wchłaniania składników odżywczych z pożywienia. [1], [2]
Jakie są przyczyny SIBO?
Istnieje wiele przyczyn i czynników ryzyka zespołu rozrostu bakteryjnego. Najczęstsze z nich to:
- zaburzenia perystaltyki jelit (np. w zespole jelita drażliwego, cukrzycy),
- zaburzenia anatomiczne jelit (np. po operacjach, po radioterapii),
- zaburzenia trawienia w przebiegu przewlekłego zapalenia trzustki,
- marskość wątroby,
- przewlekła choroba nerek,
- stosowanie niektórych leków (np. leki hamujące wydzielanie soku żołądkowego),
- niektóre niedobory odporności,
- obecność uchyłków w jelicie cienkim,
- podeszły wiek. [1], [2]
Jakie są objawy SIBO?
Objawy SIBO mogą przypominać wiele innych schorzeń – stąd częste trudności w postawieniu właściwej diagnozy i szybkim wdrożeniu leczenia. Osoby zmagające się z SIBO najczęściej skarżą się na:
- przewlekłe i uporczywe wzdęcie brzucha, którym towarzyszy nadmierne oddawanie gazów,
- przewlekła biegunka – wodnista lub tłuszczowa (oddawanie stolca, który trudno spłukuje się w toalecie,
- bóle brzucha,
- zaparcia,
- uczucie pełności w jamie brzusznej.
W zaawansowanym stadium choroby może dojść do powikłań, takich jak niedożywienie i objawy niedoboru witamin. Występuje to jednak rzadko i zwykle jest bardzo subtelnie wyrażone. [1], [2]
SIBO – jak lekarz stawia rozpoznanie?
Jeśli na podstawie prezentowanych przez Ciebie objawów lekarz będzie podejrzewał SIBO, skieruje Cię na podstawowe badania z krwi, takie jak morfologia, lipidogram czy poziom witamin. Służy to ocenie ogólnego stanu zdrowia. W razie wątpliwości lekarz może zalecić Ci wykonanie badania USG brzucha i kolonoskopii lub gastroskopii.
Do rozpoznania SIBO służą testy oddechowe. Określają one poziom gazów w wydychanym powietrzu. Wykorzystują fakt, że bakterie jelitowe wytwarzają metan i wodór, a komórki ludzkie nie. Testy są wykonywane rzadko ze względu na ich trudną dostępność i dość rygorystyczne zasady dietetyczne poprzedzające badanie. [1], [2]
SIBO – jak wygląda leczenie?
Choć testy oddechowe służą do rozpoznania SIBO, to lekarz na podstawie rodzaju i przebiegu Twoich objawów może zalecić odpowiednie leczenie antybiotykiem bez badań. Do zmniejszenia liczby bakterii w jelicie cienkim służy ryfaksymina. W razie przeciwskazań do jej stosowania lekarz wybierze dla Ciebie inny skuteczny i bezpieczny preparat.
Zmniejszenie nasilenia wzdęć można osiągnąć, stosując tabletki na wzdęcia z symetykonem. Ułatwiają usuwanie gazów z jelit dzięki rozbijaniu dużych pęcherzyków powietrza na mniejsze cząstki. Ponadto nie wchodzą w interakcje z antybiotykami. Możesz również sięgnąć po ziołowe remedia na wzdęcia, takie jak herbatki z mięty pieprzowej czy kopru włoskiego.
Niedobory pokarmowe można uzupełniać poprzez modyfikacje dietetyczne lub odpowiednią suplementację preparatami z apteki. Zmiany w diecie mogą pomóc w uregulowaniu przewlekających się biegunek lub zaparć. [1], [2]
Bibliografia
[1] M. Jabłkowski, J. Białkowska-Warzecha, i A. Jabłkowska, „Small intestine bacterial overgrowth – SIBO. How to diagnose and treat it in the practice of the family physician according to new guidelines”, Lekarz POZ, t. 8, nr 1, s. 24–36, 2022.
[2] „Zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego”. Dostęp: 30 wrzesień 2024. [Online]. Dostępne na: http://www.mp.pl/social/chapter/B16.II.4.12.