Objawy alergii jesienią – jak zapobiegać?

Spis treści

Kiedy nadchodzi jesień, na dworze robi się coraz chłodniej, a z drzew spadają liście. Wiele osób myśli, że koniec lata to ulga dla alergików. Nie zawsze tak bywa. Kto ma objawy alergii jesienią? Czy można im zapobiegać?

Alergia – czym jest?

Alergia (uczulenie) to nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego na pewne substancje (alergeny), które znajdują się w otaczającym nas środowisku. Istotą alergii jest to, że u osób predysponowanych dochodzi do powstawania reakcji obronnej na czynniki, które u osób zdrowych nie wywołują żadnych dolegliwości. Częstym typem uczulających substancji są alergeny wziewne, które dostają się do organizmu przez układ oddechowy i tam przede wszystkim wywołują objawy.

Alergie mogą być sezonowe (występują w określonych porach roku) lub całoroczne (objawy występują przez cały rok ze zmiennym nasileniem).

Co uczula jesienią?

Głównymi jesiennymi alergenami są pleśnie i roztocza. Niewiele osób zdaje sobie z tego sprawę, ale również pyłki mogą w tym okresie wywoływać objawy uczulenia.

Pleśnie

Są to mikroskopijne grzyby, których zarodniki łatwo unoszą się w powietrzu. Pleśń lubi chłód i wilgoć, więc jesienne chłodne wieczory są dobrym okresem do jej rozwoju. Na alergików czeka przede wszystkim w stertach mokrych liści.

Roztocza

Roztocza kurzu domowego są małymi stawonogami, których nie można dostrzec gołym okiem. Występują w zamkniętych pomieszczeniach, które są często uczęszczane przez człowieka. Miejscem bytowania roztoczy są koce, pościel, tapicerki mebli, dywany i pluszowe zabawki. Chociaż kontakt z roztoczami mamy przez cały rok, to objawy uczulenia nasilają się przede wszystkim w sezonie grzewczym, kiedy to rzadko wietrzymy pomieszczenia.

Pyłki

Do roślin, który czas pylenia przypada na okres jesienny, należą trawy, komosa, bylica i ambrozja. Aktualny kalendarz pylenia roślin dla swojego regionu bez trudu odnajdziesz na stronach internetowych poświęconych dla alergików. [1]

Objawy jesiennej alergii

Symptomy alergii pojawiającej się jesienią nie różnią się od tych, które występują w pozostałych porach roku. Najczęściej pojawiają się:

  • wodnisty katar;
  • kichanie;
  • zatkanie nosa;
  • świąd nosa;
  • spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła;
  • zaczerwienienie i świąd spojówek, opuchnięcie powiek;
  • świąd podniebienia;
  • drapanie w gardle;
  • kaszel.

W ciężkich przypadkach może dojść do ataków astmy oskrzelowej. [2]

Jak zapobiegać objawom jesiennej alergii?

Najważniejszym postępowaniem we wszystkich rodzajach alergii jest unikanie kontaktu z substancją uczulającą. Jeśli masz alergię na pyłki, to unikaj spędzania czasu na dworze w suche dni. Na spacery najlepiej wybierać się po deszczu, bo wtedy stężenie tego alergenu w powietrzu jest najmniejsze. Jeśli nie musisz, to nie wietrz pomieszczeń.

Powyższe zasady tyczą się także uczulenia na pleśń. Tu dodatkowo zadbaj o odpowiednią czystość w domu. Regularnie sprzątaj pomieszczenia, wymieniaj filtry w klimatyzatorach i czyść wentylacje. Jeśli możesz, to ogranicz liczbę roślin doniczkowych.

Osoby uczulone na kurz powinny pozbyć się z domu tzw. zbieraczy kurzu – niepotrzebnych zasłon, koców, dywanów. Wietrzenie pomieszczeń jest tu wskazane.

Jakie leczenie stosować?

Obecnie coraz częściej mówi się o terapii wyprzedzającej objawy. Jeśli wiesz, że zbliża się sezon pylenia roślin, na które jesteś uczulony, albo jeśli jesteś uczulony na pleśń lub roztocza i nadejście jesiennych miesięcy z dużym prawdopodobieństwem nasili objawy alergii, to sięgnij po lek przeciwhistaminowy. Zapytaj w aptece o preparaty II generacji, które znoszą uciążliwe objawy, nie wywołując przy tym odczucia senności. Te leki mają też zastosowanie przy rozwiniętych objawach alergii.

Spośród preparatów stosowanych do znoszenia symptomów, stosowane są także glikokorytkosteroidy wziewne. Te preparaty mają działanie przeciwzapalne.

Leczeniem przyczynowym alergii jest immunoterapia. Polega ona na przyjmowaniu specjalnej szczepionki zawierającej uczulający alergen. Z czasem przyjmuje się coraz większe dawki tej substancji po to, żeby organizm się przyzwyczaił i przestał na nią nieprawidłowo reagować. [3]

W każdym typie alergii ważna jest dobra współpraca z lekarzem rodzinnym oraz z alergologiem. Jeszcze przed okresem największego narażenia na substancję uczulającą powinieneś ustalić ze specjalistą odpowiedni schemat postępowania. Jeśli będziesz przestrzegał unikania kontaktu z alergenem, to z dużym prawdopodobieństwem objawy uczulenia będą u Ciebie mniej nasilone.

Bibliografia

[1]       „Kalendarz pylenia roślin”. Dostęp: 3 październik 2023. [Online]. Dostępne na: http://www.alergen.info.pl/kalendarz_pylenia_roslin.php

[2]       A. Emeryk i P. Rapiejko, „Alergiczny nieżyt nosa”, Lekarz POZ, t. 5, nr 2, s. 165–169, 2019.

[3]       U. Wahn, C. Bachert, J. Heinrich, H. Richter, i S. Zielen, „Real-world benefits of allergen immunotherapy for birch pollen-associated allergic rhinitis and asthma”, Allergy, t. 74, nr 3, s. 594–604, 2019, doi: 10.1111/all.13598.

Picture of redakcja

redakcja