Życie w dużym mieście ma swoje zalety, ale wiąże się też z dotkliwymi komplikacjami. Choroby cywilizacyjne – cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa czy otyłość – to tylko kilka przypadłości, którym sprzyja wielkomiejski tryb życia. Najczęściej występującym zaburzeniem zdrowia jest alergia, która dotyka zarówno dzieci jak i dorosłych. Wśród schorzeń o podłożu alergicznym wymienia się alergie i nietolerancje pokarmowe, zjawisko, które nasila się coraz bardziej w ciągu ostatnich lat.
Co czwarty dorosły i co trzecie dziecko w Unii Europejskiej cierpią z powodu schorzeń alergicznych. W Polsce w aż 30% gospodarstw domowych występuje problem związany z astmą bądź innym schorzeniem alergicznym. Tak wynika z badań, które w 2011 roku TNS OBOP przeprowadził na grupie 1002 respondentów powyżej 15 roku życia.
Z kolei wg ECAP (Epidemiologia Chorób Alergicznych w Polsce), instytucji która przeprowadziła swoje badania w 2008 roku na największej jak dotąd próbie, bo liczącej 23 tysiące osób, aż 40% respondentów przyznało, że cierpi w jakieś formie z powodu alergii, a aż 50% z nich ma pozytywny odczyt na najczęstsze alergeny, takie jak brzoza, roztocza czy kurz. Wszystkie te dane plasują nas w czołówce krajów, jeśli chodzi o występowanie alergenów.
Miasta bardziej narażone od wsi
Jak wynika z badań ECAP, mieszkańcy dużych miast dwukrotnie częściej cierpią na choroby alergiczne. Na przykład we Wrocławiu co czwarte dziecko ma objawy astmy, a w Warszawie co piąte. Mieszkańcy miast przede wszystkim są narażeni na tak zwane adiuwanty, czyli czynniki wzmagające uczulenie. Są nimi na przykład cząsteczki spalin osiadające na trawach. Dostanie się takiej cząsteczki do układu oddechowego powoduje pobudzenie systemu immunologicznego. Nadmierna praca systemu odpornościowego jest jednym z symptomów alergii.
Alergie pokarmowe
Alergia pokarmowa to jeden z najczęstszych typów schorzenia – częściej objawia się tylko alergia na pyłki i kurz. Co więcej, często zdarza się, że u dzieci alergia pokarmowa może prowadzić, przez tak zwany marsz alergiczny, do astmy oskrzelowej.
Alergia pokarmowa pojawia się w momencie, gdy nasz system odpornościowy rozpoznaje pewien składnik pokarmu jako wrogi element dla naszego organizmu. Objawy mogą być łagodne, jak katar, wysypka, aż do takich, które mogą zagrażać życiu (wstrząs anafilaktyczny). Najczęściej spotykanymi alergenami, jeśli chodzi o produkty spożywcze, jest między innymi krowie mleko, jaja kurze, groszek czy większość cytrusów.
Warto wiedzieć: jest różnica między alergia na pokarmy, a nietolerancją pokarmową. Nietolerancja występuje, gdy przewód pokarmowy nie jest w stanie strawić pewnego składnika pokarmowego, np.: laktozy, glutaminianu sodu, konserwantów. Objawami są zazwyczaj bóle brzucha, biegunki, ale nie są to problemy, które zagrażają życiu.
Na chemię spożywczą używaną w żywności szczególnie narażeni są najmłodsi. Na polskim rynku jest bardzo mało produktów nie zawierających konserwantów, glutaminianu sodu czy dodatków spod znaku „E”. Z reguły także są to produkty droższe niż ich odpowiedniki wzbogacone o różne chemikalia.
– Chemia stosowana w żywności to zabieg mający na celu zmniejszenie kosztów produkcji. Stosowanie ulepszaczy smaku oraz barwników w zbyt dużej ilości może prowadzić do pewnych zmian zdrowotnych takich jak alergie. W szczególności narażone na to są dzieci, które ze względu na jeszcze nie w pełni ukształtowany system immunologiczny nie są w stanie się skutecznie przed tymi alergenami bronić – mówi Agnieszka Stachlewska, product manager pasztetu Smyka, produktu pozbawionego glutenu i dodatków spod znaku „E”.
Dobra rada: warto szukać w sklepach produktów bez konserwantów. Rynek zdrowej żywności nieustannie się rozwija i oferuje coraz więcej produktów – od masła orzechowego, przez zupy, przyprawy po tradycyjny pasztet, które nie zawierają glutaminianu sodu, konserwantów oraz barwników.
Problem z glutenem
Dobranie odpowiedniej diety dla dziecka z alergią – tym bardziej, jeśli jest to alergia pokarmowa – jest wyzwaniem dla każdego rodzica. Najtrudniej jest zastąpić produkty zawierające gluten – głównie ze względu na jego obecność w żywności znajdującej się na półkach sklepowych. Występuje w każdym produkcie zawierającym pszenicę, owies, jęczmień, żyto czy orkisz. W takim przypadku trzeba bezwzględnie wyeliminować produkty glutenowe z diety i zastosować dietę bezglutenową.
Recepta na alergię
Wiadomo, że istnieją zarazki, które wspierają ludzki organizm – przede wszystkim trzeba do nich zaliczyć te żyjące na naszej skórze, w drogach oddechowych czy układzie pokarmowym. Skutecznie wspomagają one układ immunologiczny w walce z groźnymi wirusami. W miastach żyje najmniej korzystnych dla człowieka mikrobów, dlatego najlepiej dla osób zmagających się z alergiami, jeśli zbliżą się bardziej do natury. Podróże po lasach, czy wyjazd na wieś to najbardziej korzystne pomysły dla alergików. Profesor Ilkka Hanski z uniwersytetu w Helsinkach opublikował pracę, w której, po przeprowadzeniu badań, udowodnił, że nastolatkowie mieszkający w pobliżu lasów bądź wsi posiadają bardziej różnorodne kultury bakterii na skórze. To właśnie wzmagało ich odporność w walce z alergiami.