Alergia (uczulenie) to nadmierna reakcja układu odpornościowego naszego organizmu na pewne czynniki. Najczęściej objawia się przez kichanie, trudności w oddychaniu, katar sienny, pokrzywkę i inne reakcje skórne.
Układ odpornościowy chroni nas przed niebezpiecznymi drobnoustrojami, ale czasami reaguje nieadekwatnie do zagrożenia, nawet na niegroźne substancje. Mamy wtedy do czynienia z tzw reakcją alergiczną, a substancje, które ją wywołały nazywamy alergenami.
W otaczającym człowieka środowisku jest coraz więcej substancji wytworzonych sztucznie, które uczulają, dlatego choroby alergiczne są dziś bardzo rozpowszechnione. Wiele z nich ma charakter przewlekły i wymaga systematycznego leczenia.
Objawy alergii
Objawy reakcji alergicznej pojawiają się w ciągu kilku minut po kontakcie z alergenem. Najczęściej jest to wysypka, rumień, sucha skóra, kichanie, duszność, katar sienny, łzawienie spojówek, ból brzucha, biegunka, wymioty, obrzęk krtani, wstrząs.
Najgroźniejszą postacią natychmiastowej reakcji alergicznej jest wstrząs anafilaktyczny, czyli nagłe, zagrażające życiu zaburzenia krążenia i oddychania. Objawy alarmujące to zawroty głowy, nudności, wymioty, duszność oraz znaczne osłabienie, prowadzące do utraty przytomności. Wstrząs anafilaktyczny najczęściej może wystąpić w wyniku ukąszenia przez owady, po zastosowaniu niektórych leków, niekiedy po zjedzeniu niektórych pokarmów.
Przyczyny alergii
Reakcje alergiczne mogą wywoływać substancje wdychane, dotykane, połykane czy wstrzykiwane. Najczęściej spotykane alergeny to:
- pokarmowe – mleko krowie, jaja, mięso, ryby, owoce cytrusowe, czekolada, pomidory, bakalie,
- wziewne – roztocza kurzu domowego, sierść zwierząt, pyłki roślin, grzyby pleśniowe, pióra,
- iniekcyjne – niektóre leki, jad owadów,
- kontaktowe – nikiel, chrom, formalina, monety, metalowe guziki, barwniki, środki piorące, kosmetyki.
Diagnostyka
W celu rozpoznania alergii stosuje się różne rodzaje badań: testy skórne, badania krwi, diety eliminacyjne, w których po kolei wyklucza się z jadłospisu potrawy podejrzane o wywoływanie alergii i badania spirometryczne, dzięki którym rozpoznaje się astmę.
Leczenie alergii
Większości postaci alergii nie da się dziś całkowicie wyleczyć. Jednak u wielu osób objawy choroby mogą ustąpić samoistnie, ponieważ reakcja organizmu człowieka na alergeny w ciągu życia może się zmieniać. Natomiast gdy objawy nasilają się można je jedynie ograniczyć, poprzez stosowanie leków i unikanie narażenia na alergeny. Zażywanie bezpiecznych i skutecznych preparatów umożliwia chorym z alergią normalne życie.
Najważniejsze jest jednak rozpoznanie choroby przez lekarza, a później stosowanie się do jego zaleceń.
Profilaktyka
Jeśli przyszła mama (lub tata) należy do uczuleniowców, zwiększa się ryzyko rozwoju alergii u dziecka. Dlatego ważna jest odpowiednia dieta ciężarnej. Małe dzieci, zwłaszcza z rodzin, w których występuje alergia, powinny być chronione przed roztoczami kurzu domowego i kontaktem z sierścią zwierząt.
Alergicy powinni unikać mebli tapicerowanych i dywanów, często zmieniać pościel i wietrzyć mieszkanie. Niekorzystnie działa też na nich klimatyzacja.
