Dieta wątrobowa – zasady żywienia

Dietą określa się zbiór pokarmów, które stanowią podstawę wyżywienia danej osoby. W założeniu powinna ona dostarczać wszystkich niezbędnych składników. Obecnie, dzięki dużej dostępności pokarmów z całego świata, wiele osób stosuje specjalne diety, mające przynieść im określone korzyści, m.in. redukcje masy ciała czy zbudowanie muskulatury. Jedną z popularniejszych jest dieta wątrobowa. W tym artykule opisano, w jakim celu się ją stosuję i jak powinna ona wyglądać.

Dieta wątrobowa – jaki jest jej cel?

Wątroba spełnia w organizmie szereg bardzo ważnych funkcji. Odpowiada bowiem za metabolizm wielu substancji, w tym toksyn i leków. W wyniku działania różnych czynników może dochodzić do uszkodzenia tego narządu, co powoduje zaburzenia w jej funkcjonowaniu. W celu poprawy wydolności wątroby i w trakcie leczenia schorzeń w jej obrębie stosuje się specjalny sposób żywienia, nazywany właśnie dietą wątrobową. Jest to jednak niewłaściwe określenie, gdyż prawidłowa nazwa na sposób żywienia zalecany w chorobach wątroby to dieta łatwostrawna z ograniczeniem tłuszczy. Przy układaniu takiej diety bierze się pod uwagę m.in.:

• ogólny stan zdrowia,
• wydolność wątroby,
• choroby współistniejące,
• alergie na pokarmy.

Kiedy stosuje się dietę wątrobową?

Dieta wątrobowa w założeniu ma działać odciążająco na niewydolną w pełni wątrobę. Ma także promować jej regeneracje i wspomagać leczenie. Dlatego stosuje się ją w różnorakich schorzeniach tego narządu. Przy czym w każdej z chorób wątroby zalecenia dietetyczne będą nieco inne. Są one także zależne od stopnia niewydolności wątroby – im jest ona mniej wydolna, tym restrykcje żywieniowe będą większe. W założeniu dietę wątrobową powinno stosować się w każdym ze schorzeń dotyczących tego narządu. Najczęściej są to:

• niealkoholowe stłuszczenie i zapalenie wątroby,
• alkoholowe zapalenie wątroby,
• ostre i przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby,
• marskość wątroby.

Jak powinna wyglądać dieta wspierająca pracę wątroby?

Pomimo ogólnych podobieństw, dieta w każdym ze schorzeń wątroby powinna się nieco różnic, tak by dostarczane pożywienie było jak najbardziej adekwatnie dobrane:

• w niealkoholowym stłuszczeniu i zapaleniu wątroby ważna jest redukcja masy ciała. Dlatego w diecie powinno się wyeliminować produkty typu fast food, solone przekąski, słodycze i słodzone napoje. Należy natomiast zadbać o spożycie warzyw i owoców, pełnoziarnistych produktów zbożowych, nabiału i roślin strączkowych,
• w alkoholowym zapaleniu wątroby kluczowe jest całkowite zrezygnowanie ze spożywania alkoholu. Dieta powinna być lekkostrawna z ograniczeniem spożycia tłuszczy zwierzęcych,
• w marskości wątroby występuję duże ryzyko niedożywienia chorego. Ważne jest więc zadbanie o odpowiednią kaloryczność posiłków i przestrzeganie ogólnych zasad zdrowego żywienia. Wskazana jest także suplementacja witamin i minerałów, tak by nie dopuścić do ich niedoborów.

Poza tym obowiązują ogólne zasady diety wątrobowej:

• spożywanie regularnie małych posiłków – optymalnie 5-6 na dzień co 3-4 godziny,
• podstawowymi składnikami diety powinny być warzywa, owoce oraz produkty zbożowe,
• należy zadbać o właściwe dostarczanie białka – najlepiej z chudych mięs, ryb, jaj i nabiału,
• należy bezwzględnie unikać alkoholu oraz wysoko przetworzonej żywności – fast foodów, słodyczy, słonych przekąsek i słodzonych napojów,
• wskazane jest przygotowywanie posiłków przy użyciu gotowania w wodzie i na parze, pieczenie i duszenie.