Zbyt ciężki tornister może przyczynić się do bólów pleców, zmniejszenia pojemności płuc, nieprawidłowej postawy ciała i w konsekwencji może prowadzić do skrzywienia kręgosłupa u dziecka. Z tego powodu Główny Inspektor Sanitarny wydał zalecenie, by ciężar szkolnego tornistra nie przekraczał 15 proc. masy ciała ucznia.
Wady postawy to prawdziwa plaga wśród dzieci i młodzieży. W Polsce problem ten dotyczy ok. 90 proc. najmłodszych. U co 10 dziecka występuje skolioza, boczne skrzywienie kręgosłupa. Główne przyczyny tego stanu to wielogodzinne siedzenie w ławce szkolnej, ciężki plecak, niewłaściwie wyprofilowane dziecięce meble oraz spędzanie wolnego czasu przed komputerem i telewizorem.
Elastyczny kręgosłup dziecka
Kręgosłup zdrowego dziecka już pod koniec pierwszego roku życia charakteryzuje się prawidłowymi krzywiznami – przybiera formę podwójnego S – ale ostateczny kształt zyskuje dopiero około 18 roku życia. Wady postawy, skrzywienia kręgosłupa zaobserwowane u dziecka we wczesnym wieku szkolnym czy nastolatka można łatwo korygować. Jednak pod warunkiem, że rodzice lub lekarze wcześnie je zauważą. Nieleczone zaś będą pogłębiać się wraz z rozwojem dziecka.
Receptą regularne kontrole
Co 2 – 3 miesiące należy samemu sprawdzać kręgosłup dziecka. Kiedy coś nas zaniepokoi powinniśmy zgłosić się do ortopedy. Na co przy takiej kontroli zwracać uwagę? Należy przyjrzeć się plecom dziecka, gdy stoi do nas tyłem. Zwrócić uwagę czy ramiona są na tej samej wysokości i czy jedna łopatka bardziej nie odstaje, czy talia i biodra są symetryczne, czy kręgosłup jest prosty. Potem przyjrzyj się dziecku z boku. W ten sposób można sprawdzić, czy jego plecy nie są zaokrąglone, klatka piersiowa zapadnięta.
Najczęściej występującą wadą kręgosłupa jest skolioza. Zwykle rozwija się Wada ta rozwija się ona dość długo, ujawnia z reguły w okresie tzw. skoków wzrostowych, czyli między pierwszym i trzecim, piątym i ósmym oraz dziesiątym i dwunastym rokiem życia. Częstą wadą jest również pogłębiona kifoza piersiowa, czyli nadmierne wygięcie w tył w odcinku piersiowym. Z kolei pogłębiona lordoza lędźwiowa – to nadmierne wygięcie do przodu w części lędźwiowej.
Sposób leczenia zależy od tego jak duża jest stwierdzona wada postawy u dziecka. Jeśli skrzywienie kręgosłupa jest niewielkie wystarczy gimnastyka korekcyjna. W bardziej zaawansowanych postaciach konieczny jest np. gorset ortopedyczny lub nawet operacja.
Jak zapobiegać wadom postawy i skrzywieniom kręgosłupa?
Ruch to podstawa
- Zachęcaj dziecko do aktywnego spędzania czasu, brak ruchu to największy wróg kręgosłupa. Brak ruchu przyczynia się do powstania nadwagi, która jest dodatkowym obciążeniem dla kości, zwłaszcza kręgosłup. Sprzyja garbieniu się, a także powstawaniu nowych i pogłębianiu dotychczasowych schorzeń.
- Rozwiązaniem będzie opracowanie w konsultacji ze specjalistą diety, obejmującej pożywne i właściwie zbilansowane posiłki, a przede wszystkim zadbanie o to, by dziecko było aktywne.
- Pilnuj, by twoja pociecha trzymała się prosto. Przede wszystkim Nie powinna się garbić, podpierać na jednej ręce siedząc przy biurku
- Nie pozwalaj dziecku spędzać więcej niż 2 godziny dziennie przed telewizorem czy przy komputerze.
- Zapisz dziecko na basen. Pływanie bardzo pomaga wzmocnić kręgosłup dziecka.
Zwróć uwagę na plecak
Chcąc ustrzec dziecko przed skrzywieniem kręgosłupa, rodzice powinni zwrócić dużą uwagę na dobór tornistra. Jego wielkość powinna być proporcjonalna do wzrostu, tył zaś prawidłowo wyprofilowany i dopasowany do naturalnych krzywizn pleców, a szelki szerokie, z możliwością regulacji długości. Plecak powinien być noszony na obu ramionach, a jego ciężar nie powinien przekraczać 15 proc. wagi ciała dziecka.
Nie pozwól dziecku się garbić
Zwracaj uwagę jaką postawę przyjmuje dziecko podczas odrabiania lekcji, siedzenia przy telewizorze lub komputerze. Zwracaj uwagę, czy ma proste plecy. Sprawdź, czy ma na dobrej wysokości ustawiony monitor komputera, by nie zmuszać go ucznia do przyjmowania nienaturalnej pozycji. Nie pozwól mu na siedzenie z podkuloną nogą, podpieranie głowy jedną ręką.
Sen na brzuchu zakazany
Naucz dziecko spać na plecach albo na boku, nie pozwalaj spać na brzuchu.
Pamiętaj: skrzywienie kręgosłupa u dziecka można wyleczyć, u dorosłego już nie.
