Kolka u niemowlaka to bardzo powszechna dolegliwość, która dotyczy około 10-40% dzieci na całym świecie i jest dużym źródłem stresu zarówno dla rodziców, jak i dla dziecka. Jednak warto pamiętać o tym, że jest to łagodne zaburzenie pracy układu pokarmowego, którego objawy samoistnie ustępują około 5-6. miesiąca życia.
Przyczyny kolki niemowlęcej
Do tej pory nie określono dokładnych przyczyn występowania kolki niemowlęcej. Co ważne, stan ten nie wynika z nieprawidłowej pielęgnacji i zazwyczaj nie jest spowodowany przez rodziców. Za najbardziej prawdopodobne ocenia się:
- niedojrzałość przewodu pokarmowego dziecka,
- niewłaściwą bądź nieprawidłową technikę karmienia,
- nietolerancję i alergię pokarmową,
- nadmierne wytwarzanie gazów jelitowych,
- nadmierną reakcję niemowlaka na bodźce ze środowiska zewnętrznego np. zdenerwowanie rodziców.
Występowanie kolki może również nasilać narażenie dziecka na dym tytoniowy, podawanie mleka modyfikowanego oraz depresja poporodowa u matki.
Objawy kolki niemowlęcej
Kolkę niemowlęcą definiuje się jako napad nieukojonego płaczu, który występuje przez 3 godziny w ciągu doby, minimum 3 razy w tygodniu i trwa przez okres dłuższy niż 3 tygodnie. Jest to przejściowa dolegliwość, której początek odnotowuje się około 6. tygodnia życia i która trwa do około 3-6. miesiąca życia. Kolka charakteryzuje się długim okresem płaczu, grymaszenia bądź niepokoju, które rozpoczynają się bez konkretnej przyczyny. Do tego mogą dołączać się: wzdęty i napięty brzuszek, podkurczanie nóżek, rozdrażnienie i zaczerwieniona buzia z grymasem. Co ważne, objawom tym nie towarzyszy gorączka i drgawki, wymioty, biegunka lub zwolnienie przyrostu masy ciała.
Jak złagodzić kolkę?
W pierwszej kolejności należy zadbać o wyciszenie i uspokojenie rodziców, którzy bardzo często reagują nerwowo na zachowanie dziecka. Oprócz tego warto stworzyć relaksującą atmosferę, która pozwoli odprężyć się zarówno rodzicom, jak i maluchowi. W tym celu trzeba ograniczyć zewnętrzne bodźce, które mogą działać drażniąco np. intensywne oświetlenie bądź hałas. Skuteczne mogą być również delikatne czynności manualne podejmowane przez opiekunów, takie jak masaż brzuszka dziecka i okłady z ciepłej pieluszki. Ponadto zaleca się wypracować usystematyzowany rytm karmienia, które powinno odbywać się co 3-4 godziny, zamiast systemu „na zawołanie”, które może zaburzać fizjologiczną pracę układu pokarmowego malucha.
Leki
Kolka może być spowodowana nadmiernym nagromadzeniem gazów w jelitach dziecka, dlatego za zasadne uznaje się stosowanie preparatów zmniejszających ich napięcie powierzchniowe np. krople Espumisan. W swoim składzie zawierają one symetykon, czyli środek, który powoduje pękanie pęcherzyków gazu, a następnie ich wchłanianie przez ścianę jelita i usuwanie za pomocą ruchów perystaltycznych. Co ważne, symetykon jest substancją fizjologicznie i farmakologicznie obojętną, a także nie wchłania się z przewodu pokarmowego po podaniu doustnym i jest wydalany w postaci niezmienionej.